Technika PAPI

i jej zastosowaniach
w badaniach ankietowych

W dzisiejszym świecie cyfrowych rozwiązań i internetowych narzędzi do przeprowadzania badań, nadal zdarzają się sytuacje, w których do realizacji ankietyzacji wykorzystywana jest tradycyjna technika PAPI (Pen and Paper Interview). W niniejszym materiale postaramy się przybliżyć w jakich sytuacjach realizujemy badania ankietowe z wykorzystaniem tej techniki oraz przedstawimy zalety badań prowadzonych w ten sposób.

Jak przebiegają badania z wykorzystaniem techniki PAPI?

Wykorzystanie podczas ankietyzacji techniki PAPI oznacza, iż podczas badania zastosowany jest tradycyjny papierowy kwestionariusz ankiety. Badania z użyciem tej techniki mogą być przeprowadzane na kilka sposobów. Ankieter może np. odczytywać kolejne pytania z ankiety i notować odpowiedzi respondentów (na przykład podczas badań terenowych). W ramach omawianej techniki dopuszcza się też sytuacje, w których ankiety są samodzielnie wypełniane przez respondentów.

W takim przypadku ankiety mogą być rozdawane respondentom przez badacza lub mogą być one rozłożone w widocznym miejscu i samodzielnie pobierane przez badanych. Warto podkreślić, iż jeśli nad przebiegiem ankietyzacji czuwa pracownik Centrum Badawczo-Rozwojowego Biostat^®, wówczas cechuje się ono większą rzetelnością. Jeśli to nasz badacz nanosi odpowiedzi rozmówcy na kwestionariusz, wówczas ryzyko tego, że respondent nie odpowie na część pytań, lub też jego odpowiedzi będą nieczytelne, jest minimalne.

Gdy zadaniem osoby prowadzącej badanie jest jedynie nadzorowanie przebiegu ankietyzacji, wówczas ograniczane jest ryzyko tego, iż jeden respondent wrzuci do urny np. dwie ankiety. Równocześnie należy jednak zauważyć, iż obecność osoby nadzorującej badanie zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem tego, iż respondenci będą odpowiadać na pytania tak, jak według ich mniemania życzyłby sobie tego badacz. Jeśli respondenci sami pobierają ankiety rozłożone w widocznym i dostępnym dla nich miejscu wówczas ich odpowiedzi mogą być bardziej szczere, choć rzetelność samego badania może być nieco mniejsza.

Po zakończeniu badania, wypełnione przez respondentów ankiety są skanowane za pomocą skanera OCR. Nasza firma wykorzystuje program ABBYY FlexiCapture 10.0. Służy on do sczytywania zeskanowanych dokumentów – przekształca papierowe dokumenty na formaty elektroniczne. Następnie pliki poddawane są autokorekcie i weryfikacji, po czym eksportowane w zorganizowane bazy danych. Dopiero tak przygotowane wyniki są poddawane analizie, na podstawie której opracowywany jest raport z badania.

Kiedy technika PAPI znajduje zastosowanie?

Chociaż współcześnie papierowe ankiety są w coraz większym stopniu wypierane przez ich elektroniczne odpowiedniki, to jednak technika PAPI cały czas jest wykorzystywana podczas badań ankietowych. Znajduje ona zastosowanie zasadniczo we wszystkich rodzajach badań ilościowych, w których narzędziem wykorzystywanym do zbierania danych jest kwestionariusz ankiety. Na podstawie naszego doświadczenia możemy stwierdzić, iż zazwyczaj spotykamy się z prośbą, by wykorzystać tę technikę podczas:

Technika PAPI jest wciąż stosunkowo często wykorzystywana w sytuacjach, gdy prowadzimy badania satysfakcji klienta (supermarketu, galerii handlowej lub innej placówki handlowej lub usługowej). W takich sytuacjach zazwyczaj albo ankieter podchodzi do klientów i prosi ich o udział w badaniu, albo też ankiety i urna ustawione są w widocznym miejscu i klienci sami pobierają kwestionariusze, a następnie wrzucają je do urny.

Papierowe kwestionariusze ankiet są też w dalszym ciągu relatywnie często wykorzystywane podczas badań satysfakcji i zaangażowania pracowników. W celu przeprowadzenia takiego badania z użyciem papierowych ankiet, badacz odwiedza siedzibę Zamawiającego w ustalonym dniu. Następnie pracownicy zapraszani są w grupach do wybranego pomieszczenia, gdzie wypełniają ankiety, po czym wrzucają je do zapieczętowanych urn. Badacz z reguły jest obecny w trakcie procesu ankietyzacji – wyjaśnia badanym cel badania, rozdaje ankiety oraz pilnuje, by po wypełnieniu trafiły one do urny. Zdarzają się jednak także sytuacje, gdy ankiety oraz urna są jedynie przez nas dostarczane, a samo badanie odbywa się bez nadzoru ze strony badaczy. Po upływie określonego czasu odbieramy urnę oraz przystępujemy do opracowywania wyników.

Tradycyjne kwestionariusze ankiety często są także wykorzystywane w badaniach prowadzonych na zlecenie administracji publicznej. Są to zarówno badania satysfakcji klientów danego urzędu, jak również badania ewaluacyjne mające na celu ocenę skuteczności jakiegoś programu lub działania wśród jego beneficjentów. Badania z wykorzystaniem tej techniki prowadziliśmy m.in. w urzędach pracy, urzędach miasta, starostwach powiatowych oraz innych jednostkach administracji publicznej.

Również prowadząc badania na zlecenie jednostek naukowych oraz indywidualnych badaczy stosujemy na ich życzenie technikę PAPI do przeprowadzenia ankietyzacji. Czasami zdarza się, iż badacz musi dołączyć do swojej pracy, jako załącznik, wypełnione przez respondentów ankiety – wówczas technika ta znajduje swoje zastosowanie.

Jakie są zalety badań z wykorzystaniem techniki PAPI?

Każda technika zbierania danych podczas badań ankietowych ma swoje wady oraz zalety. Gdy mowa o technice PAPI to wśród tych pierwszych należy wymienić przede wszystkim dłuższy czas realizacji badania w porównaniu do technik, w których zastosowanie znajduje elektroniczny kwestionariusz ankiety. Papierowe ankiety po wyciągnięciu ich z urny należy odpowiednio opracować – zeskanować, sprawdzić poprawność przetworzonych na postać cyfrową wyników, przygotować bazę – dopiero wówczas można poddać wyniki analizie. Przy dużej liczbie wypełnionych ankiet proces ten może zając więcej czasu oraz wpłynąć na ostateczną cenę badania. Równocześnie należy zauważyć, iż badania z wykorzystaniem omawianej techniki mają także szereg zalet, a wśród najważniejszych z nich można wymienić:

Istnieje długoletnia tradycja przeprowadzania badań za pomocą papierowych kwestionariuszy ankiet. Wiele osób jest przyzwyczajonych do wypełniania ankiet w formie papierowej podczas różnego rodzaju badań. Niektóre osoby mogą preferować tę technikę, ponieważ obawiają się, czy poradzą sobie z wypełnieniem ankiety w wersji elektronicznej. Dlatego, jeśli nasza grupa badawcza składa się na przykład z osób, które mają ograniczone doświadczenie z nowoczesnymi technologiami, warto rozważyć przeprowadzenie ankietyzacji w tradycyjny sposób.

Należy zauważyć, iż w ostatnich latach coraz częściej jesteśmy zachęcani przez różne sklepy internetowe do wypełnienia „krótkiej ankiety satysfakcji z dokonanych zakupów” – coraz częściej wiadomości te są zwyczajnie ignorowane i lądują w folderze „spam”. Papierowy kwestionariusz wręczony w miejscu pracy, urzędzie lub w placówce handlowej może być odbierany jako sygnał, iż dane badanie jest naprawdę istotne i warto wziąć w nim udział.

Kolejną zaletą papierowej ankiety jest fakt, że może ona wzbudzać większe zaufanie u niektórych osób. Zauważmy, że obecnie coraz częściej słyszymy komunikaty o konieczności nieotwierania nieznajomych linków, które przychodzą na naszą pocztę e-mail. Nawet jeśli informujemy respondentów, że mogą spodziewać się wiadomości z linkiem prowadzącym do ankiety, niektóre osoby mogą z obawy nie otworzyć takiej wiadomości. W tym kontekście warto zauważyć, że papierowy kwestionariusz nadal budzi większe zaufanie u wielu osób. Dodatkowo, gdy badacz jest obecny podczas ankietyzacji, może przedstawić odpowiednie listy uwierzytelniające, co dodatkowo podnosi wiarygodność badania.

Jedną z dużych zalet techniki PAPI jest fakt, iż kwestionariusz papierowy może być zastosowany zasadniczo w niemal dowolnym rodzaju badań, w którym narzędziem badawczym jest ankieta. Badania społeczne, marketingowe, pracownicze, satysfakcji klienta oraz wiele innych może zostać zrealizowanych z wykorzystaniem techniki PAPI

Ankieter wyposażony w papierowy kwestionariusz ankiety może dotrzeć do różnych ściśle określonych grup respondentów. W sytuacjach, w których badaniem mają być objęci mieszkańcy konkretnej ulicy lub kwartału osiedla technika PAPI jest obok techniki CAPI zasadniczo jedynym efektywnym sposobem realizacji badania, gdyż niezwykle trudno jest pozyskać operat adresów e-mail lub numerów telefonów do tak wąskiej grupy, mających podlegać badaniu osób.

W przypadku, w którym istnieje wolny dostęp do kwestionariuszy ankiety a przebieg badania nie jest nadzorowany przez badacza możemy liczyć na to, iż badani będą szczerze odpowiadali na pytania. W wyjątkowych sytuacjach możemy spotkać się nawet z odpowiedziami wyrażonymi za pomocą nieparlamentarnego słownictwa, jednak jest to sygnał świadczący o dużej szczerości, a zarazem jasno wyrażony komunikat o potrzebie dokonania zmian w tym lub innym obszarze.

Dlaczego warto zrealizować tradycyjne badania ankietowe
we współpracy z Centrum Badawczo-Rozwojowym Biostat?

Centrum Badawczo-Rozwojowe Biostat od początku swojego istnienia realizuje badania z wykorzystaniem techniki PAPI. W związku z powyższym pracujący w nim specjaliści dysponują nie tylko wiedzą merytoryczną, ale także bogatym doświadczeniem w zakresie przeprowadzania badań z wykorzystaniem tej techniki, zapewniając profesjonalizm, precyzję i terminowość w realizacji projektów badawczych. W związku z powyższym, Centrum Badawczo-Rozwojowe Biostat stanowi zaufanego partnera w przeprowadzaniu badań ankietowych z wykorzystaniem techniki PAPI. Dzięki ich fachowej wiedzy i doświadczeniu, możliwe jest uzyskanie kompleksowych, precyzyjnych i rzetelnych danych, które mogą stanowić podstawę do skutecznych działań w różnych obszarach.